Doğada yapılan
herhangi bir yürüyüşte uyulacak temel kurallardan en önemlisi ekip düzeninin
sağlanmasıdır. Bu düzene göre ekip tek sıra halinde yürümelidir. Ekibin en
tecrübeli kişisi basa geçer. Ekip bası adi verilen bu kişinin görevi yürüyüş
rotasını seçmek, yürüyüş temposunu ayarlamak, molaların sıklığını ve uzunluğunu
düzenlemek ve yürüyüş sırasında alınması gereken önemli kararları almaktır. Son
kararı verme yetkisi her zaman ekip basındadır. Ekip basını hemen arkasında
ekibin en tecrübesiz yada en yavaş elemanı yer alır. Ekip basının yürüyüş
rotasını ve temposunu bu elemana göre ayarlaması böylece daha kolaylaşır.
Ekibin en arkasında ise artçı adi verilen en tecrübeli ikinci kişi yer alır.
artçının görevi ise ekipte belirebilecek herhangi bir kopmayı yada düzensizliği
ekip basına iletmek ya da mümkünse bunu gidermektir. Ekibin tek sıra halinde ve
bu düzen içinde yürümesi ekip içi birlikteliği, temponun daha iyi
ayarlanabilmesini ve bu şekilde vücut enerjisinin düzenli kullanılarak daha
uzun yürüyüşler yapılabilmesini sağlar. Bunun dışında, tehlike yaratabilecek
doğa koşullarında ekip basının tüm ekip adına düşünerek rotayı belirlemesi ve
kaza ihtimalinin azaltılması ancak bu şekilde mümkün olabilir.
Ekip içinde haberleşme, gelişigüzel
bağırarak değil, söylenecek şeyi herkesin bir önündekine yada bir arkasındakine
söylemesiyle gerçekleştirilir. Bu, özellikle tas düşebilecek, tehlikeli, dar
kulvarlardan geçerken yararlı olur. Bağırmadan gerçekleştirilen haberleşme
sayesinde, bir ses yankılanmasından bile etkilenebilecek, bağları zayıf
tasların düşmesi engellenir.
Yürüyüş sırasında herkesin sırtında
küçük bir sırt çantası bulunmalıdır. Tek omuzda taşınan çantalar yürüyüş
sırasında sallanacakları için dengeyi bozarlar. sırt çantasının içinde yürüyüşün
uzunluğuna göre en az bir buçuk litre
su, hava koşullarına göre bere, eldiven, yağmurluk ve çeşitli giyecekler, ilk
yardim çantası gibi malzemeler bulunmalıdır. Herkes bir yürüyüş sırasında
ihtiyacı olabileceğini düşündüğü malzemeleri yanında taşımak zorundadır.
Bir doğa yürüyüşü sırasında
seçilecek giyecekler yünlü yada yün-sentetik karışımı olmalıdır. Pamuklu
giyecekleri kullanmamakta yarar vardır. Bunun nedeni pamuklu giyeceklerin çabuk
ıslanması ve ıslandığında geç kurumasıdır. Yünlü giyecekler giyildiğinde bu tip
sorunlarla karşılaşılmaz. Çok kalın ve az kat giymek yerine, ince ve çok kat
giyilmelidir. Böylece terlendiği zaman soyunup, üşündüğü zaman giyinilerek
belli bir vücut sıcaklığı korunmaya çalışılır. Doğada ne üşümek ne de terlemek iyidir.
Ayrıca seçilen giyeceklerin düğmeli ya da fermuarlı olmasına dikkat
edilmelidir. İnsan, vücut sıcaklığının %70'ini başından kaybeder. Bu nedenle,
gerektiğinde bere, bandana giymeyi de
ihmal etmemelidir. Kot pantolon yerine kadife yada yünlü pantolonlar tercih
edilmelidir. Kot pantolon vücudu soğuk tutar ve ıslandığında kurumaz. ayakkabı
olarak da postal yada bot türü ayakkabılar giyilmelidir. Spor ayakkabı ya da su
geçirebilecek herhangi boğazsız bir ayakkabı kişiyi her an zor bir durumda
bırakabilir.
Güneşli havalarda güneş
çarpmasından, cilt yanıklarından ve güneş körlüğünden korunmak için şapka,
güneş kremi ve güneş gözlüğü kullanmakta yarar vardır. Yürüyüş sırasında belli
bir tempo yakalanmasına ve nefesin düzenlenmesine çalışılır. yürüyüş temposu
mümkün olduğunca sabit tutulmalıdır. Genelde 50 dakikalık bir yürüyüşten sonra
10 dakikalık uzun bir mola verilmelidir. Çok dik ve zorlu etaplarda yarim
saatte bir, 2 dakikalık bir nefes molası da verilebilir. 10 dakikalık uzun
molalarda, ekiptekiler gerekli ihtiyaçlarını karşılarlar (su içmek, besin
almak, tuvalet, vb.), yorgunluklarını gidermeye çalışırlar. Bu tür molalar
sırasında terin soğumaması için gerekli giyeceklerin giyilmesi ihmal
edilmemelidir. 2 dakikalık kısa molalarda ise amaç oturmak ve ihtiyaç gidermek
değil, sadece nefesi düzenlemektir.
Bunun dışında gelişigüzel mola
verilmemelidir çünkü devamlı durup hareket etmek kişiyi dinlendirmekten çok,
fiziksel ve psikolojik konsantrasyonu bozarak daha fazla yorgunluğa neden
olur.Yürüyüş sırasında gereksiz iniş-çıkışlardan kaçınmak gerekir. Rota seçimi
yapılırken mümkün olduğu kadar az yükseklik kaybetmeye çalışılır. 25 dereceyi
geçen eğimlerde, eğimin etkisini azaltmak için zik zağ çizerek ilerlemek daha
avantajlıdır. zil zağların keskinliği eğimin dikliğine, ekibin kondisyonuna
göre arttırılır yada azaltılır. Yamaçlarda yan geçim yapılırken ayakların
zemine göre ayarlanması gerekir. Sert bir zeminde en fazla sürtünmeyi
sağlayabilmek için ayak tabanlarının tümünün yere basmasına gayret edilmelidir.
Ayrıca yamaç tarafındaki ayak bir
miktar yamaca döndürülerek burkulma tehlikesi azaltılır. Yürünülen zemin
yumuşak ise kestirme denilen yürüyüş sekli uygulanır. Bunda, ayakların
kenarları ile zeminde bir basamak oluşturularak yürünür. Özellikle dik yerlerde
düşürülebilecek taslar, arkadaki ekip elemanlarına zarar verebilir. Bu nedenle,
tas düşürüldüğü takdirde arkaya "TAS!" diye bağırarak tehlikeyi haber
vermek gerekir. Bu uyarıyı alan ekip elemanları ise tasın düşüş yönünü bir an
önce anlamaya çalışarak, kendilerine çarpmasını engellemeye çalışırlar.
Yürüyüş sırasında devamlı etrafa
bakarak doğru yönde ilerlenip ilerlenilmedigi kontrol edilmeli, referans ya da
nirengi noktası adi verilen belirleyici noktalar gözlenmelidir. değişik biçimli
bir kaya, bozkırın ortasında bir ağaç nirengi noktası olarak seçilebilir.
Böylece geri dönüş yada kaybolma gibi durumlarda bu noktalar sayesinde doğru
yol bulunabilir.Yürüyüş sırasında enerji sağlamak için molalar sırasında
çeşitli yiyecekler yenebilir. Bu yiyeceklerin karbonhidrat, özelliklede kana
karışmasının çabuk olması bakımından glikoz yönünden zengin olmasına özen
gösterilmelidir. Bunun yanında çeşitli mineral ve elektrolit yönünden de zengin
olmalıdırlar. Kuru üzüm, kuru kayısı, fındık, çikolata gibi yiyecekler ve
limonlu, sekerli içecekler bu tip besinler arasında sayılabilir. yürüyüş
sırasında terlemeyle sıvı kaybedildiği için sıvı alımına da önem verilmelidir.
Özellikle kıs koşullarında susuzluk hissi az olmaktadır. Böyle durumlarda dahi
kişinin kendisini zorlayarak sıvı alması gerekmektedir. Doğada alkol aliminin
yararlı olduğu düşüncesi son derece yanlıştır. Alkol, kan dolaşımını arttırıp
basta bir sıcaklık verirken, damarların genişlemesine neden olarak isi kaybını
arttırır ve daha sonra üşümeye neden olur. Bunun dışında su kaybına neden olur
ve dikkati azaltır.
Doğa yürüyüşleri sırasında yörenin
çoban köpekleri tedirginlik yaratabilmektedir. Bu tedirginliğin yaşanmaması
için mümkünse sürürlerden uzak durulmalıdır. Köpeklerle karşılaşıldığı takdirde
ise sogukkanlılığı yitirmemek ve kaçmaya çalışmamak gerekir. Ani hareketlerden
ve özellikle de köpeğe tas atmaktan kaçınılmalıdır. Bu durumda yapılacak en iyi
is yavaşçana yön değiştirip sürünün uzağından gedmektir.
GEREKLİ MALZEMELER
Her yürüyüşçünün mutlaka bir sırt
çantası olacaktır. Kişilerin yürüyüş esnasında denge unsuru nedeniyle ve
yaralanmalardan korunabilmek amacıyla baton dışında elleri bos olmalıdır. Bu
nedenle diğer spor çantaları düşünülemez.
Yürüyüşçünün ayakkabısı yürüyüş
sporuna uygun, uzun bilekli, rahat, ayağını vurmayan, yürüyüşçünün ayağına
alışmış ve daha önce denemiş kısacası sorunsuz ayakkabı olmalıdır. kıs şartları
için su geçirmez olanları tercih edilmelidir.
SIRT ÇANTASINDA BULUNMASI GEREKLİ
MALZEMELER:
1.Matara, termos veya bazı su
kapları bulundurulmalı. En az 1.5 lt su alınmalıdır.
2.Her yürüyüşçünün çantasında bir
öğün yiyecek ve içecek bulunmalıdır
3.Temel ilk yardim malzemesi ve
kişilere gerekli özel ilaçlar.
4.Bir bıçak, çatal, kasık, bardak,
tabak ( Kırılmaz cinsten olmalıdır)
5.Küçük el feneri, kibrit, dikiş
malzemesi, defter, kalem, düdük.
SIRT ÇANTASINDA BULUNMASI GEREKLİ
GİYSİLER:
1.Şapka veya bere bandana (Mevsim
koşullarına uygun)
2.Değişmelik yedek fanila ve çorap.
3.Yağmurluk, panço, benzeri su
geçirmez giysi (Semsiye olmaz).
GİYSİLERİN ÖZELLİKLERİ:
Yürüyüşlerde kullanılan giysiler; az
yer tutan, hafif ancak sağlıklı işlev gören cinsten olmalıdır.
Yürüyüşçünün giysileri hareket
yeteneğini kısıtlamayan rahat giysiler olmalıdır
Yürüyüşçünün üst giysileri önden
açılıp kapanabilir düğmeli veya fermuarlı olmalıdır (Dik yakalı ve sıkıcı
giysiler giyilmemelidir).
İç çamaşır (fanila) yün veya
sentetik olmalıdır. Bu malzemeler teri hemen emerek dışarı iletirler ve çabuk
kururlar. Üst giysi, vücut ısısını dışarıya verebilen Polar kumaşlardan
yapılmış olmalıdırlar
Yürüyüşçünün çorabı mevsim
koşullarına uygun, ayak ile bot arasında tampon görevi görecek nitelikte olmalıdır.
Kisin yün çorap kullanılmalıdır.
Doğada yapılan
herhangi bir yürüyüşte uyulacak temel kurallardan en önemlisi ekip düzeninin
sağlanmasıdır. Bu düzene göre ekip tek sıra halinde yürümelidir. Ekibin en
tecrübeli kişisi basa geçer. Ekip bası adi verilen bu kişinin görevi yürüyüş
rotasını seçmek, yürüyüş temposunu ayarlamak, molaların sıklığını ve uzunluğunu
düzenlemek ve yürüyüş sırasında alınması gereken önemli kararları almaktır. Son
kararı verme yetkisi her zaman ekip basındadır. Ekip basını hemen arkasında
ekibin en tecrübesiz yada en yavaş elemanı yer alır. Ekip basının yürüyüş
rotasını ve temposunu bu elemana göre ayarlaması böylece daha kolaylaşır.
Ekibin en arkasında ise artçı adi verilen en tecrübeli ikinci kişi yer alır.
artçının görevi ise ekipte belirebilecek herhangi bir kopmayı yada düzensizliği
ekip basına iletmek ya da mümkünse bunu gidermektir. Ekibin tek sıra halinde ve
bu düzen içinde yürümesi ekip içi birlikteliği, temponun daha iyi
ayarlanabilmesini ve bu şekilde vücut enerjisinin düzenli kullanılarak daha
uzun yürüyüşler yapılabilmesini sağlar. Bunun dışında, tehlike yaratabilecek
doğa koşullarında ekip basının tüm ekip adına düşünerek rotayı belirlemesi ve
kaza ihtimalinin azaltılması ancak bu şekilde mümkün olabilir.
Ekip içinde haberleşme, gelişigüzel
bağırarak değil, söylenecek şeyi herkesin bir önündekine yada bir arkasındakine
söylemesiyle gerçekleştirilir. Bu, özellikle tas düşebilecek, tehlikeli, dar
kulvarlardan geçerken yararlı olur. Bağırmadan gerçekleştirilen haberleşme
sayesinde, bir ses yankılanmasından bile etkilenebilecek, bağları zayıf
tasların düşmesi engellenir.
Yürüyüş sırasında herkesin sırtında
küçük bir sırt çantası bulunmalıdır. Tek omuzda taşınan çantalar yürüyüş
sırasında sallanacakları için dengeyi bozarlar. sırt çantasının içinde yürüyüşün
uzunluğuna göre en az bir buçuk litre
su, hava koşullarına göre bere, eldiven, yağmurluk ve çeşitli giyecekler, ilk
yardim çantası gibi malzemeler bulunmalıdır. Herkes bir yürüyüş sırasında
ihtiyacı olabileceğini düşündüğü malzemeleri yanında taşımak zorundadır.
Bir doğa yürüyüşü sırasında
seçilecek giyecekler yünlü yada yün-sentetik karışımı olmalıdır. Pamuklu
giyecekleri kullanmamakta yarar vardır. Bunun nedeni pamuklu giyeceklerin çabuk
ıslanması ve ıslandığında geç kurumasıdır. Yünlü giyecekler giyildiğinde bu tip
sorunlarla karşılaşılmaz. Çok kalın ve az kat giymek yerine, ince ve çok kat
giyilmelidir. Böylece terlendiği zaman soyunup, üşündüğü zaman giyinilerek
belli bir vücut sıcaklığı korunmaya çalışılır. Doğada ne üşümek ne de terlemek iyidir.
Ayrıca seçilen giyeceklerin düğmeli ya da fermuarlı olmasına dikkat
edilmelidir. İnsan, vücut sıcaklığının %70'ini başından kaybeder. Bu nedenle,
gerektiğinde bere, bandana giymeyi de
ihmal etmemelidir. Kot pantolon yerine kadife yada yünlü pantolonlar tercih
edilmelidir. Kot pantolon vücudu soğuk tutar ve ıslandığında kurumaz. ayakkabı
olarak da postal yada bot türü ayakkabılar giyilmelidir. Spor ayakkabı ya da su
geçirebilecek herhangi boğazsız bir ayakkabı kişiyi her an zor bir durumda
bırakabilir.
Güneşli havalarda güneş
çarpmasından, cilt yanıklarından ve güneş körlüğünden korunmak için şapka,
güneş kremi ve güneş gözlüğü kullanmakta yarar vardır. Yürüyüş sırasında belli
bir tempo yakalanmasına ve nefesin düzenlenmesine çalışılır. yürüyüş temposu
mümkün olduğunca sabit tutulmalıdır. Genelde 50 dakikalık bir yürüyüşten sonra
10 dakikalık uzun bir mola verilmelidir. Çok dik ve zorlu etaplarda yarim
saatte bir, 2 dakikalık bir nefes molası da verilebilir. 10 dakikalık uzun
molalarda, ekiptekiler gerekli ihtiyaçlarını karşılarlar (su içmek, besin
almak, tuvalet, vb.), yorgunluklarını gidermeye çalışırlar. Bu tür molalar
sırasında terin soğumaması için gerekli giyeceklerin giyilmesi ihmal
edilmemelidir. 2 dakikalık kısa molalarda ise amaç oturmak ve ihtiyaç gidermek
değil, sadece nefesi düzenlemektir.
Bunun dışında gelişigüzel mola
verilmemelidir çünkü devamlı durup hareket etmek kişiyi dinlendirmekten çok,
fiziksel ve psikolojik konsantrasyonu bozarak daha fazla yorgunluğa neden
olur.Yürüyüş sırasında gereksiz iniş-çıkışlardan kaçınmak gerekir. Rota seçimi
yapılırken mümkün olduğu kadar az yükseklik kaybetmeye çalışılır. 25 dereceyi
geçen eğimlerde, eğimin etkisini azaltmak için zik zağ çizerek ilerlemek daha
avantajlıdır. zil zağların keskinliği eğimin dikliğine, ekibin kondisyonuna
göre arttırılır yada azaltılır. Yamaçlarda yan geçim yapılırken ayakların
zemine göre ayarlanması gerekir. Sert bir zeminde en fazla sürtünmeyi
sağlayabilmek için ayak tabanlarının tümünün yere basmasına gayret edilmelidir.
Ayrıca yamaç tarafındaki ayak bir
miktar yamaca döndürülerek burkulma tehlikesi azaltılır. Yürünülen zemin
yumuşak ise kestirme denilen yürüyüş sekli uygulanır. Bunda, ayakların
kenarları ile zeminde bir basamak oluşturularak yürünür. Özellikle dik yerlerde
düşürülebilecek taslar, arkadaki ekip elemanlarına zarar verebilir. Bu nedenle,
tas düşürüldüğü takdirde arkaya "TAS!" diye bağırarak tehlikeyi haber
vermek gerekir. Bu uyarıyı alan ekip elemanları ise tasın düşüş yönünü bir an
önce anlamaya çalışarak, kendilerine çarpmasını engellemeye çalışırlar.
Yürüyüş sırasında devamlı etrafa
bakarak doğru yönde ilerlenip ilerlenilmedigi kontrol edilmeli, referans ya da
nirengi noktası adi verilen belirleyici noktalar gözlenmelidir. değişik biçimli
bir kaya, bozkırın ortasında bir ağaç nirengi noktası olarak seçilebilir.
Böylece geri dönüş yada kaybolma gibi durumlarda bu noktalar sayesinde doğru
yol bulunabilir.Yürüyüş sırasında enerji sağlamak için molalar sırasında
çeşitli yiyecekler yenebilir. Bu yiyeceklerin karbonhidrat, özelliklede kana
karışmasının çabuk olması bakımından glikoz yönünden zengin olmasına özen
gösterilmelidir. Bunun yanında çeşitli mineral ve elektrolit yönünden de zengin
olmalıdırlar. Kuru üzüm, kuru kayısı, fındık, çikolata gibi yiyecekler ve
limonlu, sekerli içecekler bu tip besinler arasında sayılabilir. yürüyüş
sırasında terlemeyle sıvı kaybedildiği için sıvı alımına da önem verilmelidir.
Özellikle kıs koşullarında susuzluk hissi az olmaktadır. Böyle durumlarda dahi
kişinin kendisini zorlayarak sıvı alması gerekmektedir. Doğada alkol aliminin
yararlı olduğu düşüncesi son derece yanlıştır. Alkol, kan dolaşımını arttırıp
basta bir sıcaklık verirken, damarların genişlemesine neden olarak isi kaybını
arttırır ve daha sonra üşümeye neden olur. Bunun dışında su kaybına neden olur
ve dikkati azaltır.
Doğa yürüyüşleri sırasında yörenin
çoban köpekleri tedirginlik yaratabilmektedir. Bu tedirginliğin yaşanmaması
için mümkünse sürürlerden uzak durulmalıdır. Köpeklerle karşılaşıldığı takdirde
ise sogukkanlılığı yitirmemek ve kaçmaya çalışmamak gerekir. Ani hareketlerden
ve özellikle de köpeğe tas atmaktan kaçınılmalıdır. Bu durumda yapılacak en iyi
is yavaşçana yön değiştirip sürünün uzağından gedmektir.
GEREKLİ MALZEMELER
Her yürüyüşçünün mutlaka bir sırt
çantası olacaktır. Kişilerin yürüyüş esnasında denge unsuru nedeniyle ve
yaralanmalardan korunabilmek amacıyla baton dışında elleri bos olmalıdır. Bu
nedenle diğer spor çantaları düşünülemez.
Yürüyüşçünün ayakkabısı yürüyüş
sporuna uygun, uzun bilekli, rahat, ayağını vurmayan, yürüyüşçünün ayağına
alışmış ve daha önce denemiş kısacası sorunsuz ayakkabı olmalıdır. kıs şartları
için su geçirmez olanları tercih edilmelidir.
SIRT ÇANTASINDA BULUNMASI GEREKLİ
MALZEMELER:
1.Matara, termos veya bazı su
kapları bulundurulmalı. En az 1.5 lt su alınmalıdır.
2.Her yürüyüşçünün çantasında bir
öğün yiyecek ve içecek bulunmalıdır
3.Temel ilk yardim malzemesi ve
kişilere gerekli özel ilaçlar.
4.Bir bıçak, çatal, kasık, bardak,
tabak ( Kırılmaz cinsten olmalıdır)
5.Küçük el feneri, kibrit, dikiş
malzemesi, defter, kalem, düdük.
SIRT ÇANTASINDA BULUNMASI GEREKLİ
GİYSİLER:
1.Şapka veya bere bandana (Mevsim
koşullarına uygun)
2.Değişmelik yedek fanila ve çorap.
3.Yağmurluk, panço, benzeri su
geçirmez giysi (Semsiye olmaz).
GİYSİLERİN ÖZELLİKLERİ:
Yürüyüşlerde kullanılan giysiler; az
yer tutan, hafif ancak sağlıklı işlev gören cinsten olmalıdır.
Yürüyüşçünün giysileri hareket
yeteneğini kısıtlamayan rahat giysiler olmalıdır
Yürüyüşçünün üst giysileri önden
açılıp kapanabilir düğmeli veya fermuarlı olmalıdır (Dik yakalı ve sıkıcı
giysiler giyilmemelidir).
İç çamaşır (fanila) yün veya
sentetik olmalıdır. Bu malzemeler teri hemen emerek dışarı iletirler ve çabuk
kururlar. Üst giysi, vücut ısısını dışarıya verebilen Polar kumaşlardan
yapılmış olmalıdırlar
Yürüyüşçünün çorabı mevsim
koşullarına uygun, ayak ile bot arasında tampon görevi görecek nitelikte olmalıdır.
Kisin yün çorap kullanılmalıdır.